จะหมดปีแล้วมาทำ Self Reflection ประจำปีกันดีกว่า!
หลังจากที่ปี 2024 เป็นปีที่พลอยใช้ชีวิตอย่างเป็นอิสระมากที่สุด และได้ลองทำอะไรหลายๆอย่างตามใจตัวเองไปเต็มที่แล้ว ก็เลยว่าแผนว่าหลังจากพักแล้ว งั้นปีหน้าจะเป็นปีที่พลอยจะกระโดด และทำปีหน้าให้เป็นปีหน้าให้มีความหมายยิ่งขึ้น!
ก่อนจะลุยวางแผนปีถัดไปสิ่งที่ต้องทำเป็นประจำก็คือการทำ Self-Reflection!
(Self Reflection คือการสะท้อนตัวเอง)
.
.
ไหนๆ ก็ทำแล้ว ก็เลยเอาวิธีการและรูปแบบที่พลอยทำมาแชร์ให้เพื่อนๆ สำหรับใครที่กำลังจะวางแผนปีหน้าจะได้เอาไปลองเล่นกันดูได้ เผื่อช่วย
ขอแบ่งเนื้อหาตามนี้
- ทำไมต้องทำ Self Reflection?
- พลอยมีวิธีการทำ Self Reflection ยังไง?
- คำแนะนำในการทำ Self Reflection
.
ทำไมต้องทำ Self Reflection??
เราทำ Self Reflection เพื่อที่จะเข้าใจตัวเอง และเลือกทางเดินในชีวิตต่อๆไปได้สะดวกขึ้น
ถ้ายังไม่เข้าใจตัวเอง จะตอบได้ยังไงว่าอยากทำอะไร?
ใครที่เข้าใจตัวเองดีอยู่แล้วอาจจะไม่มีปัญหา แต่ปัญหาคือ คนส่วนใหญ่ไม่ได้เข้าใจตัวเองดีขนาดนั้น หลายๆสิ่งที่เราอยากเป็น อยากทำ อาจจะไม่ใช่สิ่งที่เราต้องการจริงๆ แต่เป็นสิ่งที่คนรอบๆตัวเราต้องการก็เป็นได้
หนักไปกว่านั้นถ้าถามว่าอนาคตอีก 5-10 ปีข้างหน้าอยากเป็นยังไง
หลายๆคนตอบไม่ได้ด้วยซ้ำ!
เพราะฉะนั้นนั้น จะเลือกทำอะไรนั้น ต้องเริ่มจากการเข้าใจตัวเองก่อน และนี้แหละ คือสาเหตุว่าทำเราควรทำ Self Reflection กัน
.
โดยปกติ พลอยเป็นคนที่มีนิสัยชอบ Reflect ตัวเองเป็นทุนเดิมอยู่แล้ว แต่ว่า
พอทำคนเดียวก็ไม่แน่ใจว่าเราลืมคิดอะไรไปรึเปล่า
ล่าสุดก็เลยชวนศิษย์เก่าอย่างฟ้า เจ้าแม่ Design Thinking ที่ชอบทำอะไรแบบนี้เหมือนกัน มานั่ง reflect ด้วยกันซะเลย
.
.
แล้วถ้าเราจะ Reflect ตัวเองจะทำยังไงดีหล่ะ?
วันที่พลอยทดลองทำกับฟ้า เราได้ใช้ 2 วิธีในการ reflect อันแรกคือการตอบคำถาม
ซึ่งเป็น Set คำถามที่พลอย adapt มาจากคอนเทนท์ของ Ali Abdaal
เริ่มจากถามตัวเอง 9 ข้อ เขียนออกมา เตรียมที่จับเวลาเอาไว้ ให้เราใช้เวลาซักประมาณ 3-5 นาทีต่อข้อในการตอบ โดยเป็นการ reflect ปี 2024 ที่ผ่านมา
🌟 เหตุการณ์สำคัญ (Major Milestones): เหตุการณ์หรือความสำเร็จที่สำคัญที่สุดในปี 2024 และบอกด้วยว่าสิ่งเหล่านี้ส่งผลต่อชีวิตคุณอย่างไร? (ทิป ใครคิดไม่ออกให้ไล่ดู calendar ตัวเอง หรือว่าไปดูใน photo gallery ในมือถือ ปกติพลอยจะมีจดโน็ตของตัวเองไว้อยู่แล้วว่าแต่ละเดือนมีอะไรเกิดขึ้นบ้าง ตอนทำอันนี้เลยง่ายหน่อย)
💪 ความท้าทายที่เอาชนะได้ (Challenges Overcome): ความท้าทายที่ใหญ่ที่สุดที่เราเจอมาในปี 2024 คุณเอาชนะมันอย่างไร และคุณได้เรียนรู้อะไร? (เป็นเรื่องอะไรก็ได้ แม้กระทั่งเรื่องความท้าทายทางอารมณ์ ไปจนการทำงานหรือเรื่องใช้ชีวิตอย่างการ ได้ลองไปทำงานคนเดียว)
🌱 การเติบโตและพัฒนา (Growth and Development): คุณเติบโตหรือเปลี่ยนแปลงในแง่มุมใดบ้างในปีที่ผ่านมา เช่น ความเชื่อ, ทัศนคติ, หรือพฤติกรรมที่เปลี่ยนไป
🎯 เป้าหมายที่ยังไม่สำเร็จ (Unfulfilled Aspirations): เป้าหมายหรือความใฝ่ฝันในปี 2024 ที่ยังไม่สำเร็จ ทำไมถึงไม่บรรลุ และคุณรู้สึกอย่างไรกับเรื่องนี้? (ใครที่ปีที่แล้วทำแผนปลายปีไว้ลองเอามาดู ช่วยได้)
😲 สิ่งที่ทำให้ประหลาดใจ (Surprises): สิ่งที่เกิดขึ้นอย่างไม่คาดฝันในปีนี้ ไม่ว่าจะดีหรือร้าย คุณปรับตัวต่อเหตุการณ์หรือการเปิดเผยที่ไม่คาดคิดนี้อย่างไร?
🙏 ความซาบซึ้งใจ (Gratitude): สิ่งที่คุณรู้สึกขอบคุณที่สุดในปี 2024 เช่น คน, ประสบการณ์, หรือโอกาสที่เติมเต็มชีวิตคุณ (อันนี้พลอยใช้เวลานิดนึงในการเขียนขอบคุณแต่ละคนเลยว่ารู้สึกขอบคุณใครเพราะอะไร เป็นพาร์ทที่ทำแล้วใจฟูสุด)
🧘♀️ การดูแลตัวเองและสุขภาพ (Self-Care and Well-being): คุณดูแลสุขภาพกาย, จิตใจ, และอารมณ์ของตัวเองในปี 2024 อย่างไร มีนิสัยหรือการปฏิบัติใหม่ ๆ ที่คุณนำมาใช้หรือไม่?
🤝 ความสัมพันธ์และการเชื่อมโยง (Relationships and Connections): ทบทวนความสัมพันธ์ของคุณในปี 2024 ความสัมพันธ์เหล่านี้เปลี่ยนแปลงอย่างไร หรือมีความสัมพันธ์ใหม่ ๆ ที่ส่งผลต่อชีวิตคุณหรือไม่?
📚 การเติบโตในอาชีพหรือการเรียน (Professional or Academic Growth): คุณก้าวหน้าในอาชีพหรือการเรียนในปีนี้อย่างไร มีพัฒนาการสำคัญอะไรบ้าง?
.
หลังจาก Reflect ตัวเองจากการลองตั้งคำถามแล้ว เราจะมาลองให้คะแนนตัวเองกันว่าปีที่ผ่านมา เราให้คะแนนแต่ละส่วนของเราเท่าไหร่ โดยการทำวิธีที่ 2 คือการทำ Wheel of Life
สิ่งที่เราจะทำกันก็คือ หลังจากที่เรา reflect ตัวเองโดยการตอบคำถามแล้ว มันจะทำให้เราพอเห็นภาพของทั้งปีที่ผ่านมาของเราได้ดีขึ้น
สิ่งที่ทำใน wheel of life คือการให้คะแนนตัวเองปีที่ผ่านมาในแต่ละมุม
โดยต้องบอกว่า 10 ตัวเองเป็นยังไง และเราคิดว่าปีที่ผ่านมาเราได้เท่าไหร่เพราะอะไร
หลังจากทำแล้วเราจะเห็นว่าเราใช้ชีวิตเป็นยังไง โฟกัสอะไร บาลานซ์ดีไหม? แล้วเราจริงๆอยากจะโฟกัสอะไร หรือทำให้บาลานซ์ขึ้นยังไง
หลังจากลองทำแล้วรู้สึกว่าเป็น starter ในการวางแผนปีหน้าได้ดีแต่ยังไม่กลมพอ คิดว่าจะลองเอาแต่ละอย่างที่ชอบมาปรับๆดูอีก เผื่อได้ framework ใหม่ของตัวเอง
.
.
คำแนะนำในการทำ Self Reflection
จริงๆพลอยเองเป็นคนที่ทำ self reflection เองอยู่บ่อยๆ แต่ว่าการทำแต่ละรอบนั้นมีเป้าหมายและโฟกัสในแต่ละรอบที่ไม่เหมือนกัน แต่หลักๆแล้วคือการที่เข้าใจตัวเองมากขึ้น เพื่อที่จะได้ตัดสินใจทำอะไรต่อไปได้อย่างถูกต้องและตอบโจทย์ชีวิตตัวเองมากขึ้น
ซึ่งในส่วนที่พลอยเล่าไปนั้นเป็นแค่ภาพกว้างๆ ของการทำ self reflection ประจำปี
แต่ในแต่ละพาร์ทนั้นพลอยเองก็มีการทำลงลึกลงไป เช่น ในมุมของงาน พลอยจะมีการ reflect ละเอียดลงไปในแต่ละชิ้นงานที่พลอยทำ ว่าเราชอบอะไร ไม่ชอบอะไร รู้สึกยังไงกับมัน
สิ่งที่อยากจะแนะนำเลยก็คือ
- เวลาทำ reflection นั้นให้ให้เวลากับมัน
- ควรแชร์สิ่งที่เราคิดและทำกับคนอื่น เพราะการได้เห็นสิ่งที่คนอื่น reflect จะช่วยให้เรากลับมา reflect ตัวเองได้ดีขึ้น ตอนลองทำกับฟ้าจะเห็นชัดเลยว่ามองกันคนละมุมมากๆ และสลับมุมกันมองช่วยให้เราทำได้ลึกลงขึ้นไปอีก
- ทำ reflection เพื่อเข้าใจตัวเองเพิ่ม เพราะฉะนั้นไม่เป็นอะไรเลยที่เราจะตอบบางพาร์ทไม่ได้หรือว่าคิดไม่ออก คิดไม่ออกคือคิดไม่ออก
- Self refelction นั้นทำได้ตลอด อันที่พลอยเอามาเล่าเป็นการ reflect ประจำปี แต่จริงๆแล้วเราสามารถทำได้ทุกวันทุกสัปดาห์ ซึ่งคำถามก็อาจจะต่างกันออกไป เช่น วันนี้เรารู้สึกยังไง? เราทำอะไรไปที่ทำให้เรารู้สึกแบบนี้เป็นต้น
- ทำ reflection แล้ว สิ่งที่สำคัญกว่าคือการที่เรารู้ว่า เราจะเอาไปทำยังไงกับชีวิตต่อ และนำไปปรับวิถีการใช้ชีวิตหรือแผนบางอย่าง
รู้แล้วไม่ทำอะไรเลยก็ไม่เกิดประโยชน์ ทำแล้วอยากให้ทุกคนลองคิดดูว่า สิ่งที่เราต้องการนั้น กับสิ่งที่เราทำอยู่มัน align กันแค่ไหน เรามีความสุขกับสิ่งที่เป็นอยู่ไหม? และเราจะปรับมันยังไง? เราต้องการอะไรกันแน่?
Power of taking action
จริงๆการทำ self reflection ไม่ได้เป็นอะไรที่ใหม่เลย แต่การที่มาลองนั่งทำกับเพื่อนจริงจังแล้วค้นพบว่า พลังอยู่ในการลงมือเขียนมันออกมาจริงๆ
*ไม่ได้โม้ แต่เพิ่งเขียน goal กันไปไม่กี่วัน ต้องกลับมานั่งเม้ากันว่า อ่าว ได้แล้วเฉยไม่ต้องรอถึงปีหน้า 55555 * มันว้าวดีจริงๆ อยากให้ทุกคนลองทำกัน
เดี๋ยวตอนหน้าพลอยจะมาเขียนวิธีการวางแผนประจำปีง่ายๆกัน ทำแล้วรู้สึกเป็นยังไงเอามาเม้ามอยกันหน่อย
ปล.ใครอยากหาเพื่อนทำ reflection session และวางแผนปีหน้าด้วย มาจอย workshop ของพลอยได้ วันที่ 22 ธันวาคมนี้ !
.
.
เดี๋ยวไปเรียนรู้อะไรเพิ่มแล้วเอามาเล่าอีก ใครไม่อยากพลาดอย่าลืมกด subscribe กันไว้ด้วยนะคับ :) 😘